RBI Repo Rate: RBI એ 5 વર્ષ બાદ વ્યાજ દર 0.25% ઘટાડીને 6.25% કર્યા, લોન સસ્તી થશે તેમજ EMI પણ ઘટશે...

RBI Repo Rate Reduced After 5 Year : દેશના કરોડો લોકોને મોટી રાહત આપતા, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ શુક્રવારે વ્યાજ દરમાં 0.25 ટકાનો ઘટાડો કરવાની જાહેરાત કરી. રિઝર્વ બેંકે લગભગ 5 વર્ષ પછી રેપો રેટમાં ઘટાડો કર્યો છે. રેપો રેટમાં 0.25 ટકા (25 બેસિસ પોઈન્ટ)ના ઘટાડાને કારણે, હોમ લોન અને કાર લોન સહિતની તમામ લોન સસ્તી થશે અને લોકોને EMIમાં રાહત મળશે. તમને જણાવી દઈએ કે રિઝર્વ બેંકે છેલ્લે જૂન 2023 માં રેપો રેટ વધારીને 6.5 ટકા કર્યો હતો. જૂન 2023 થી રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી.

► 5 વર્ષ બાદ કર્યો ઘટાડો

ભારતીય રિઝર્વ બેંકે રેપો રેટ ઘટાડીને મધ્યમ વર્ગને મોટી રાહત આપી છે. રેપો રેટમાં આ ઘટાડો 25 બેસિસ પોઈન્ટનો છે, જેના કારણે વર્તમાન રેપો રેટ હવે 6.25 ટકા થઈ ગયો છે. રેપો રેટમાં આ ઘટાડો 5 વર્ષ પછી કરવામાં આવ્યો છે. આ પહેલા, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ મે 2020 માં રેપો રેટમાં ઘટાડો કર્યો હતો. જોકે તે પછી ધીમે ધીમે તેને વધારીને 6.5 ટકા કરવામાં આવ્યું. છેલ્લે ફેબ્રુઆરી 2023માં રેપો રેટમાં વધારો કરવામાં આવ્યો હતો.

► આ વર્ષે GDP 6.4% રહેવાનો અંદાજ

• Q1: GDP વૃદ્ધિ દર 6.7% રહેવાનો અંદાજ

• Q2: 7% GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ

• Q3: GDP વૃદ્ધિ દર 6.5% રહેવાનો અંદાજ

• Q4: 6.5% GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ

• નાણાકીય વર્ષ 26 માં વાસ્તવિક GDP વૃદ્ધિ 6.7% રહેવાનો અંદાજ

• નાણાકીય વર્ષ 25 માં વાસ્તવિક GDP વૃદ્ધિ 6.4% રહેવાનો અંદાજ

► ફુગાવા સામે લડવા શા માટે પોલિસી રેટ શક્તિશાળી સાધન છે?

કોઈપણ કેન્દ્રીય બેંક પાસે પોલિસી રેટના રૂપમાં ફુગાવા સામે લડવા માટે એક શક્તિશાળી સાધન હોય છે. જ્યારે ફુગાવો ખૂબ ઊંચો હોય છે, ત્યારે કેન્દ્રીય બેંક પોલિસી રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જો પોલિસી રેટ ઊંચો હશે તો બેંકોને સેન્ટ્રલ બેંક પાસેથી મળતી લોન મોંઘી થશે. બદલામાં બેંકો તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી બનાવે છે. આનાથી અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઓછો થાય છે. જ્યારે નાણાંનો પ્રવાહ ઘટે છે, ત્યારે માગ ઘટે છે અને ફુગાવો ઘટે છે. તેવી જ રીતે જ્યારે અર્થતંત્ર ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે પુનઃપ્રાપ્તિ માટે નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર હોય છે. આવી સ્થિતિમાં કેન્દ્રીય બેંક પોલિસી રેટ ઘટાડે છે. આના કારણે, બેંકોને સેન્ટ્રલ બેંક પાસેથી મળતી લોન સસ્તી થાય છે અને ગ્રાહકોને પણ સસ્તા દરે લોન મળે છે.

► શું કહે છે ફુગાવાના આંકડા ?

1. ડિસેમ્બરમાં છૂટક ફુગાવો 5.22% હતો: ખાદ્ય ચીજો સસ્તી થવાને કારણે ડિસેમ્બરમાં છૂટક ફુગાવાનો દર 4 મહિનાના નીચલા સ્તરે 5.22% પર આવી ગયો. નવેમ્બરમાં ફુગાવાનો દર 5.48% હતો. ચાર મહિના પહેલા ઓગસ્ટમાં ફુગાવાનો દર 3.65% હતો. RBI ની ફુગાવાની શ્રેણી 2%-6% છે.

2. ડિસેમ્બરમાં જથ્થાબંધ ફુગાવો 3.36% હતો: ડિસેમ્બર મહિનામાં જથ્થાબંધ ફુગાવો વધીને 2.37% થયો. નવેમ્બરની શરૂઆતમાં તે 1.89% હતો. બટાકા, ડુંગળી, ઈંડા, માંસ, માછલી અને ફળોના જથ્થાબંધ ભાવમાં વધારો થયો છે. વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલયે 14 જાન્યુઆરીએ આ આંકડા જાહેર કર્યા હતા.

• ફુગાવા પર કેવી અસર પડે છે?

ફુગાવાનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો ફુગાવાનો દર 6% છે, તો 100 રૂપિયાની કમાણી માત્ર 94 રૂપિયાની થશે. તેથી ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને જ રોકાણ કરવું જોઈએ. નહીંતર તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે.

• ફુગાવો કેવી રીતે વધે છે અને ઘટે છે?

ફુગાવાનો વધારો અને ઘટાડો ઉત્પાદનની માગ અને પુરવઠા પર આધારિત છે. જો લોકો પાસે વધુ પૈસા હશે તો તેઓ વધુ વસ્તુઓ ખરીદશે. વધુ વસ્તુઓ ખરીદવાથી વસ્તુઓની માગ વધશે અને જો માગ પ્રમાણે પુરવઠો નહીં મળે તો આ વસ્તુઓની કિંમતમાં વધારો થશે. આ રીતે બજાર ફુગાવા માટે સંવેદનશીલ બને છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, નાણાંનો વધુ પડતો પ્રવાહ અથવા બજારમાં માલની અછત ફુગાવાનું કારણ બને છે. જ્યારે માગ ઓછી અને પુરવઠો વધુ હશે તો ફુગાવો ઓછો થશે.

• ફુગાવો CPI દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે.

ગ્રાહક તરીકે, તમે અને હું છૂટક બજારમાંથી માલ ખરીદીએ છીએ. આને લગતી કિંમતોમાં ફેરફાર દર્શાવવાનું કામ કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ એટલે કે CPI દ્વારા કરવામાં આવે છે. CPI એ સામાન અને સેવાઓ માટે આપણે જે સરેરાશ કિંમત ચૂકવીએ છીએ તે માપે છે. ક્રૂડ ઓઈલ, કોમોડિટીના ભાવ, ઉત્પાદિત ખર્ચ ઉપરાંત અન્ય ઘણી બાબતો છે જે છૂટક ફુગાવાના દરને નિર્ધારિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. લગભગ 300 વસ્તુઓ એવી છે કે જેના ભાવના આધારે છૂટક ફુગાવાનો દર નક્કી કરવામાં આવે છે.

Home Page- gujju news channel - Latest Gujarati News, તાજા ગુજરાતી સમાચાર, Latest Gujarati News LIVE, Online Gujarati News, Gujarati news headlines today, Gujarati News Channel , Reserv bank of india reduced the repo rate after 5 years loan and emi reduce , RBI Repo Rate Reduced After 5 Year : રેપો રેટમાં ઘટાડો